| | | x 1 miljoen euro |
|---|
Risico | Maatregelen | Gemiddeld financieel gevolg in simulatie
(50% zekerheid) | Bijdrage aan benodigd weerstands-capaciteit
(90% zekerheid) |
|---|
1 Geheim risico
Geheim risico met betrekking tot het programma Openbare Ruimte & Groen. | | 19,0 | 24,7 |
|---|
2 Stationsgebied
Het Stationsgebied blijft een complex en daardoor risicovol project. De uitvoering is ver gevorderd, maar tegelijkertijd worden er ook nog (detail-) onderhandelingen gevoerd met marktpartijen over de vastgoedprojecten. De uitvoering brengt ook nieuwe complexiteit met zich mee die te maken heeft met het bereikbaar, leefbaar en veilig houden van het gebied. Uit de risicoanalyse komen de volgende belangrijke risico’s naar voren: | - Slimme ontwikkelingsstrategie en actieve marketing vastgoedprojecten, gemeentebrede proposities.
| 12,3 | 16,2 |
|---|
- Grondopbrengsten worden niet of later gerealiseerd.
| - Aanpassen van kaders op het gebied van tijd, geld en kwaliteit; aanbestedingsstrategie, 'just in time' besluiten.
| | |
|---|
- Vertraging publieke vergunningentraject en gevolgen procedures.
| - Vergunningencoördinator, gerichte communicatie, planaanpassingen met het oog op milieueisen en bezwaren, zorgvuldig processen en procedures doorlopen.
-
| | |
|---|
- Te treffen tijdelijke maatregelen tijdens de uitvoering worden onderschat.
| - Gerichte communicatie, overleg met partijen, prioriteiten stellen en goodwillacties.
| | |
|---|
3 Autonome groei Jeugdwet en Wmo
De vraag neemt toe en is sterk afhankelijk van externe factoren als prestatiedruk bij jeugd, vergrijzing en inzet op langer thuis wonen. Daarnaast neemt zorgduur en opvang toe door complexere problematieken en krapte op de woningmarkt waardoor uitstroom stagneert. | Met diverse acties proberen we het stelsel betaalbaar te houden: - Samen met partners zoeken hoe we hulpvragen zoveel mogelijk in het gewone leven, met lichtere ondersteuning en door meer opgavegericht en integraal werken kunnen oplossen.
- Collectieve aanpak opvoedondersteuning bestendigen en met partners in gesprek over normaliseren en prestatiedruk.
- Taskforce versneld toevoegen van woningen en het Living lab Eerst een thuis.
| 10,8 | 14,0 |
|---|
4 Prijsstijgingen
Wereldwijd stijgen de prijzen van energie en (bouw)materialen sterk, dit als gevolg van de oorlog in Oekraïne en schaarste van materialen als gevolg van de coronacrisis. We zien de verschillende indexen dan ook flink stijgen, voor een groot deel toe te rekenen aan de stijgende energieprijzen. Deze prijsstijging is zodanig dat het Rijk specifieke maatregelen heeft genomen, zoals verlagen van de BTW op energie en een compensatieregeling voor de minima.
De stijgende prijzen werken ook door op onze activiteiten, zoals de energiekosten van onze panden, lopende en nieuwe contracten en projecten, maar ook voor onze maatschappelijke partners. Het is onzeker hoe de prijzen zich blijven ontwikkelen en voor welke termijn deze stijging zich voordoet. | In de Begroting 2023 is een aanvullende compensatie voor de prijsstijging meegenomen: - Generieke verhoging van de indexering voor de gehele begroting
- Specifieke compensatie door budget beschikbaar te stellen voor de stijgende energiekosten en bovenmatige effecten voor lopende en nieuwe contracten, projecten en partners.
| 3,5 | 4,6 |
|---|
5 Bijstandsbudget (BUIG)
Iedereen die een uitkering aanvraagt en daar recht op heeft ontvangt de uitkering vanuit de gemeente. Het jaarlijkse budget dat gemeentes hiervoor ontvangen hangt af van de landelijke ontwikkelingen in het macrobudget en het verdeelmodel (het verdelingspercentage per gemeente). Structureel is er voor Utrecht sprake van een tekort. In de begroting gaan we uit van een bijdrage vanuit de algemene middelen van 4,0 miljoen euro. Het risico bestaat dat het jaarlijkse budget dat Utrecht krijgt vanuit het Rijk samen met de bijdrage vanuit de algemene middelen van 4 miljoen euro, onvoldoende is voor de uitkeringslasten. | Het model is inmiddels uit-ontwikkeld, wel zullen we ons blijven inzetten voor verdere (kleine) verbeteringen van het model die recht doen aan de Utrechtse situatie. | 1,2 | 1,5 |
|---|
6 Gemeentefonds
De omvang van het gemeentefonds is gekoppeld aan (een deel van) de rijksuitgaven. Dit wordt de 'samen de trap op en af' systematiek genoemd. Kort gezegd komt dit erop neer dat als het Rijk meer uitgeeft dan geraamd, de gemeenten ook meer krijgen. Als het Rijk minder uitgeeft, krijgen de gemeenten ook minder. Dit is op voorhand erg lastig te ramen. |
De hoogte van de algemene uitkering is nauwelijks tot niet te beïnvloeden door individuele gemeenten. Waar mogelijk wordt op voorhand, dat willen zeggen bij de raming voor de begroting, rekening gehouden met aanpassingen en schommelingen in het accres. Dit is echter niet altijd mogelijk.
| 1,0 | 1,3 |
|---|
7 Gemeentefonds - nieuwe systematiek
Vanaf 2026 komt er een nieuwe financieringssystematiek voor het gemeentefonds. Er wordt geen volume-accres meer verstrekt, alleen nog maar een nominaal accres voor de loon- en prijsontwikkeling. De impact hiervan is momenteel nog onduidelijk.
Ook is er onzekerheid over de bevriezing van de opschalingskorting, de compensatie voor de uitvoering van de Omgevingswet en het effect voor de aanpassing van het WMO abonnementstarief. | - Actieve lobby richting Rijk samen met G4, VNG en 100.00+ gemeenten
- Deelnemen aan onderzoeken en werkgroepen ter voorbereiding op mogelijke aanpassingen van het huidige systeem
| 0,9 | 1,2 |
|---|
8 Opvang vluchtelingen Oekraïne
Het Rijk heeft de gemeenten, waaronder de gemeente Utrecht, gevraagd te voorzien in opvangplekken voor Oekraïense vluchtelingen. Hoewel het Rijk voornemens is om de kosten te compenseren, worden enkele compensatieregelingen nog uitgewerkt, en zou het kunnen dat de compensatieregeling middels een normbedrag onvoldoende is om de reële kosten te vergoeden. Daarmee loopt de gemeente Utrecht het risico op een financieel nadeel. | - Lobby intensiveren richting het Rijk, vergoeding van werkelijke kosten afdwingen
| 0,8 | 1,0 |
|---|
9 Wmo en Jeugdzorg
Voor Jeugd en Wmo zijn er financiële onzekerheden: - Incidentele middelen bij Jeugd, uitkomsten Hervormingsagenda.
- Houdbaarheidsonderzoek Wmo en eigen-bijdrageregeling Wmo.
Het risico voor Wmo geldt met name voor volgende jaren en is hier nu niet gekwantificeerd. Het opgenomen bedrag voor Jeugd geldt voor 2023 en neemt de komende jaren toe als de maatregelen niet gerealiseerd worden
| - Voor Jeugd werken we toe naar verschillende financiële scenario’s voor de komende jaren om de raad zo goed mogelijk mee te nemen in wat er gaat komen.
- Actieve lobby indien mogelijk G4- of VNG-verband.
| 0,5 | 0,6 |
|---|
10 Bodemsanering
Onverwachte bodemsaneringsprojecten; Het risico bestaat dat bij de taakuitvoering van de gemeente, bijvoorbeeld in het kader van een gebiedsontwikkeling of het beheer van openbare ruimte, bodemverontreiniging wordt aangetroffen welke moet worden gesaneerd. In principe moet de veroorzaker van de verontreiniging de kosten van sanering betalen, of als die niet bekend is, de eigenaar van de grond. Omdat de veroorzaker veelal niet meer te achterhalen is, is de gemeente als eigenaar van de openbare ruimte verantwoordelijk voor de kosten. |
Alleen als er sprake is van een humaan risico zal de gemeente op basis van haar gezag gebaseerd op de Wet Bodembescherming de saneringskosten op zich nemen.
| 0,4 | 0,5 |
|---|
Bijdrage tot 10 risico's benodigd weerstandscapaciteit | | | 65,6 |
|---|
Totaal benodigd weerstandcapaciteit | | | 73,6 |
|---|
