In de aanloop naar het coalitieakkoord zijn de zorgen uit de stad gehoord over de leefbaarheid en groei van de stad en het draagvlak bij bewoners. In het coalitieakkoord zijn accenten aangebracht op de ruimtelijke koers van de stad, om tegemoet te komen aan deze geluiden. Deze accenten worden samengevat in een oplegger op de Ruimtelijke Strategie Utrecht 2040 (RSU2040). De oplegger RSU wordt eind Q4 gedeeld met de raad.
De koers van de RSU 2040 zetten we voort, en dat betekent dat we nog nadrukkelijker vasthouden aan groeien in balans. Het uitgangspunt van de RSU is verbeeld en verwoord in de Utrechtse barcode: alle functies die een stad nodig heeft (woningen, werkgelegenheid, maatschappelijke voorzieningen, groen, mobiliteit, energie) moeten meegroeien met het aantal inwoners. De opgaven concurreren daarbij soms om ruimte, budget en uitvoeringskracht.
Naarmate de tijdshorizon korter wordt, worden de plannen en begrotingen concreter. In elke collegeperiode wordt bepaald waar de prioriteiten liggen. Voor komende vier jaar staan deze beschreven in het coalitieakkoord ‘Investeren in Utrecht’. Die ambities zijn in samenhang bezien en integraal afgewogen op stadsniveau, op gebiedsniveau en op projectniveau. De resultante daarvan is het investeringspakket ‘Groei in balans ’ in deze programmabegroting.
De analyse in het MPR 2022 liet zien dat extra inspanningen nodig zijn om groen, werklocaties, maatschappelijke voorzieningen (waaronder sport) en energievoorzieningen voldoende te laten meegroeien. Ook zijn extra mobiliteitsinvesteringen nodig om de geplande woningbouw en werkgelegenheid te kunnen realiseren. Het investeringspakket is een benodigde stap om de gewenste inhaalslag te maken. De onderdelen van het investeringspakket worden in de desbetreffende programma’s in deze begroting inhoudelijk toegelicht: in dit voorliggende programma, en in de programma’s Openbare Ruimte en Groen, en Bereikbaarheid, en bij de maatschappelijke voorzieningen in de programma’s Onderwijs, Cultuur en Samenleven en Sport.
We blijven streven naar de bouw van gemiddeld 3000 woningen per jaar, waarbij we de balans met bijvoorbeeld voorzieningen en groen nadrukkelijker randvoorwaardelijk maken. We doen onderzoek naar wat de afschaffing van de verhuurdersheffing betekent voor de investeringsruimte van corporaties. Op basis van die uitkomsten bezien we in 2023 hoe we corporaties in positie kunnen zetten voor de realisatie van betaalbare woningen op gemeentelijke en particuliere locaties.
Externe factoren, zoals prijsstijgingen, schaarste aan bouwmaterialen, lage beschikbaarheid van aannemers, krapte op de arbeidsmarkt en stikstofbeperkingen met daarnaast ook onze eigen bijgestelde woningbouwambities, hebben gevolgen voor (het tempo van) het te realiseren woningbouwprogramma, kostenverhaal voor bovenwijkse voorzieningen en andere ambities. Deze invloeden maken we verder inzichtelijk bij de Voorjaarsnota 2023, met bijsturingsvoorstellen als er een groot effect verwacht wordt op de aard of omvang van de groei.